AGOSTI 2023

BECHI NA. 1

1. Marekebisho ya Taasisi ya Usuluhishi wa Malalamiko na Taarifa za Kodi katika mfumo  wa Usimamizi wa Kodi; dawa ya usimamizi mbovu wa sheria za kodi.
2. Mbinu za kutatua malalamiko na taarifa za kodi zinahalalishwa na mazingira yaliyopo bila kujali ukiukaji wa sheria za kodi.
3. Uthabiti na ufanisi wa Taasisi ya Usuluhishi wa Malalamiko na Taarifa za Kodi unategemea sana ustadi na uzoefu wa kazi (ubora) wa wafanyakazi wake.
4. Mawasiliano ya mtandaoni na ya kweli katika kuwasuluhisha walalamikaji wa kodi hujumuisha njia za kisasa zaidi, thabiti na zenye ufanisi ili kuuhudumia umma kwa ujumla.
5. Ushirikiano kati ya Taasisi ya Usuluhishi wa Malalamiko na Taarifa za Kodi na Mamlaka ya Mapato Tanzania (TRA) ni muhimu ili kuboresha mfumo wa usimamizi wa kodi.
6. Mawanda yaliyowekewa mipaka ya Taasisi ya Usuluhishi wa Malalamiko na Taarifa za Kodi kwa masuala ya kiutaratibu, huduma na kiutawala yanatosha kupunguza Malalamiko ya kodi.
7. Falsafa ya Usuluhishi wa Malalamiko na Taarifa za Kodi sasa inatumika katika tasnia zote ulimwenguni katika kusuluhisha migogoro ya kitasnia kupitia usuluhishi/upatanishi ni thabiti na yenye ufanisi.
8. Kuna idadi kubwa ya malalamiko yanayohusu masuala ya taratibu, huduma na utawala katika usimamizi wa sheria za kodi.
9. Masharti ya awali yaliyoainishwa kabla ya kuwasilisha Malalamiko ya kodi kwa Taasisi ya Usuluhishi wa Malalamiko na Taarifa za Kodi ni muhimu kwa mwafaka katika usimamizi wa kodi.
10. Utaratibu wa kushughulikia malalamiko ya ndani ya TRA ni mzuri na unatosha kufanyiwa mapitio ili kutatua malalamiko ya kodi katika mfumo wa usimamizi wa kodi.

BECHI NA. 2

1. Malalamiko ya Kodi dhidi ya tathmini ya kodi ya kiholela au ya uwongo yanaweza kutatuliwa kikamilifu na Taasisi ya Usuluhishi wa Malalamiko na Taarifa za Kodi bila kuathiri makusanyo ya mapato.
2. Uthamini wa Forodha wa bidhaa zinazoagizwa kutoka nje si lazima iwe bei ya Kibiashara inayofanywa kati ya mwagizaji na muuzaji wa bidhaa katika nchi ya mauzo yanje.
3. Matumizi ya kanzidata ya Uthamini na Forodha katika kutathmini uthamini wa bidhaa zinazoagizwa kutoka nje ni ukiukaji wa Mkataba wa uthamini wa WTO.
4. Waagizaji wa bidhaa zilizokaa kupita kiasi wana hisa katika mapato ya mauzo ya mnada yanayosambazwa na Forodha na yanasimamiwa kwa haki na Forodha.
5. Kutengeneza Chini ya Dhamana (MUB) ni mchakato wa Forodha ambao unasimamiwa ipasavyo kwenye bidhaa za viwandani zinazouzwa katika Soko la Ndani.
6. Wakala wa Upokeaji  na Usafirishaji (CFA) ni mhalifu wa kurejesha ushuru wa bidhaa Zinazosafirishwa zilizoelekezwa kinyume/ zilizoibwa wakati zikisafirishwa hadi vituo vya kutoka mpakani.
7. Ni muhimu sana kwa Wakala wa Upokeaji na Usafirishaji (CFA) kutekeleze Dhamana za Seriklali kwa ajili ya kusafirisha bidhaa chini ya udhibiti wa Forodha.
8. Uzoefu wa kitaalamu kuhusu utekelezaji wa  sheria kwa ajili ya kurejesha dhima za kodi kwa kutumia Notisi ya Wakala au Viambatishovya mali unakiuka haki za walipa kodi.
9. Ukamataji wa mali na taarifa za biashara katika majengo ya biashara ya wahusika mwanzoni mwa mazoezi ya uchunguzi wa kodi ni utaratibu ambao unatumika kwa walipa kodi wote.
10. Kulilenga shirika la biashara kwa ajili ya zoezi la uchunguzi wa Kodi bila tahadhari zozote za wazi za hatari kwa mtu ni  utaratibu wa dunia nzima ambao haufai.
11. Kuliweka shirika la biashara kwenye mazoezi ya kila mwaka ya Ukaguzi Mkubwa wa Kodi ni utaratibu usiohitajika  ulimwenguni kote.

BECHI NA. 3

1. Vitendo vya rushwa katika usimamizi wa  sheria za Kodi ni matokeo ya kusitasita kwa watu wa kodi kulipa madeni yao halali ya kodi.
2. Ufisadi ndani ya Mifumo ya Kusimamia Kodi katika Afrika Kusini mwa Jangwa la Sahara hutegemea viwango vinavyotumika vya kodi na wingi wa kodi kwa walipa kodi.
3. Viwango vya kodi vilivyopunguzwa na wingi wa kodi kwenye chombo cha biashara, husababisha upanuzi wa fidia wa msingi wa kodi na Uzingatiaji wa kodi ya hiari ulioboreshwa.
4. Malalamiko mengi dhidi ya Mfumo wa Usimamizi waKodi yanahusishwa na mambomengi yanayofaa kuchunguzwa.
5. Malalamiko ya Walipakodi dhidi ya maofisa wa kodiyanaweza kuhusishwa na sababunyingi zinazofaa kuchunguzwa.
6. TOST na TRA ni mkono wa kushoto na wa  kulia wa chombo kimoja ambacho kina malengo sawa lakinikinaonekana kupingana.
7.  Kupanuka kwa sekta ya biashara isiyo rasmi, sababu pekee ya tathmini ya kodi inayotarajiwa au ya kiholela ambayo huibua malalamiko dhidi ya mfumo wa usimamizi wa Kodi.
8. Pale ambapo jitihada za kukusanya mapato zinaelekezwa na falsafa, "mwisho unahalalisha Njia", Taasisi ya Usuluhishi wa Malalamiko na Taarifa za Kodi haina faida yoyote.
9. Bila mtazamo wa uwiano wa kulinda haki na wajibu wa walipa kodi dhidi ya majukumu na maofisa wa kodi, jitihada za kukusanya kodi zitaathirika.
10. Malipo na kifurushi cha motisha kwa wafanyakazi wa Taasisi ya Usuluhishi wa Malalamiko na Taarifa za Kodi kinahitaji kuwa sawa au hata kukizidi kile cha wafanyakazi wa Mamlaka ya Mapato.

BECHI NA. 4

1. Madeni ya kodi ambayo yanaundwa kwa kuzingatia tathmini ya kodi ya upande mmoja kwa mtu husababisha dhima ya kodi isiyo ya haki na isiyofaa; hivyo chanzo cha malimbikizo ya kodi.
2. Mchakato wa uhakiki wa TRA kwa ajili ya kustahili kudai marejesho ni kwa kubuni kuwanyima walipakodi haki ya kudai riba kwa kuchelewa kwa marejesho.
3. Ujumuishaji usiofuata utaratibu na utenganishaji wa bidhaa zinazoagizwa kutoka nje, ni mpango mkubwa wa ukwepaji kodi unaofanywa kinyume na utaratibu wakawaida duniani kote.
4. Kutotunza taarifa za biashara kwa idadi kubwa ya mashirika ya biashara, ni mpango wa makusudi wa ukwepaji kodi katika Mfumo wa Usimamizi wa Kodi.
5. Utaratibu usiofaa wa Usafirishaji na Uhamishaji wa bidhaa katika Pwani ya Tanzania unasababisha shughuli za magendo katika ukanda wa pwani.
6. Shughuli za magendo zisizodhibitiwa ni chanzo cha kushindwa kwa EFD na kukwepa kulipa kodi na kusababisha upotoshaji wa soko na uzingatiaji mdogo wa kodi kwa hiari.
7.  Mfumo wa kisheria wa kutosha kwa ajili ya ofisi na huduma za Taasisi ya Usuluhishi wa Malalamiko na Taarifa za Kodi, ni msingi wa utendajikazi wa ufanisi na thabiti.
8. Sera ya Kodi ambayo ilileta mfumo wa kisheria wa kuanzishwa na kufanya kazi kwa Taasisi ya Usuluhishi wa Malalamiko na Taarifa za Kodi, ni ishara ya malengo ya kitaifa.
9. Welewa huzaa utumiaji wa njia ya majaribio ambayo inaweza kukabiliwa na mgawanyo mbaya wa rasilimali, suluhisho lililofanyiwa utafiti madhubuti ni la kisayansi.
10. Malalamiko/migogoro ya kodi isiyokuwa na motisha inayokusudiwa kuchelewesha  utatuzi wa dhima ya kodi iliyoanzishwa; ni sababu ya utaratibu wa haraka wa kutatuamalalamiko.