Usuluhishi ni mojawapo ya njia zilizokuwapo za utatuzi wa migogoro ambayo hushawishi mchakato wa hiari ambapo mtu asiye na upendeleo (msuluhishi) husaidia mawasiliano kati ya wahusika katika jaribio la kuwasaidia wahusika hao kufikia uamuzi wa kirafiki katika kufikia makubaliano yanayokubalika.

Usuluhishi kawaida ni hatua inayofuata ikiwa mazungumzo hayakufanikiwa.

Msuluhishi anasimamia mchakato na kusaidia kuwezesha mazungumzo kati ya wahusika. Msuluhishi hafanyi uamuzi wala kuwalazimisha wahusika kufikia makubaliano. Wahusika hushiriki moja kwa moja na kikamilifu na kujadili suluhu au makubaliano yao wenyewe.

Mwanzoni mwa kikao cha usuluhishi, msuluhishi ataelezea mchakato na kanuni za msingi zinazoongoza mchakato huo.

Pande, au wawakilishi wao halali wana fursa ya kueleza mitazamo na maoni yao kuhusu mgogoro huo. Usuluhishi huwasaidia wahusika kufahamu wazi na kuelewa vizuri mtazamo wa upande mwingine. Wakati mwingine msuluhishi atakutana na kila upande peke yake. Vikao na kila upandevinaweza kusaidia kushughulikia masuala ya kihisia na taarifa za ukweli na pia kutoa muda wa kupokea ushauri wa kisheria kutoka kwa wakili wako. Usuluhishi kwa ujumla hufanyika katika ofisi ya msuluhishi au mahali pengine palipokubaliwa na wahusika kuwa eneo lisiloegemea upande wowote.

Makubaliano yanaweza kufanywa na kushughulikiwa ili kukidhi mahitaji maalumu. Linaweza kufikiwa suluhisho ambalo huenda lisilingane na aina zilizopo za uamuzi wa mahakama. Kwa mfano, ikiwa mtu ana deni la fedha za mtu lakini hana fedha za kulipa, Badala ya kulipeleka suala hilolishughulikiwe na mahakama, usuluhishi kama mfumo wa njia mbadala ya utatuzi wa migogoro unaweza kutumika na kuwasaidia wahusika kufikia suluhu kwa amani na hii inaweza kujumuisha kufanya biashara ya kitu ulichonacho kwa kitu ambacho upande mwingine unakitaka. Makubaliano yakifikiwa, kwa ujumla yatawekwa kwa maandishi (hati ya utatuzi). Watu wengi hufanya makubaliano ya usuluhishikwa sababu walikuwa sehemu ya kuyafanya. Ikiwa kesi imewasilishwa, makubaliano kawaida huwasilishwa mahakamani kama agizo linaloweza kutekelezeka. Ikiwa hakuna kesi iliyowasilishwa, makubaliano ya usuluhishi yanaweza kuwa mkataba unaotekelezeka. Ikiwa hakuna makubaliano yanayofikiwa, hujapoteza haki zako zozote, na unaweza kufuata chaguzi zingine kama vile upatanishi au kwenda kwenye kesi.

Wakati na namna ya Kusuluhisha: Wakati mtu hajaridhishwa na mtu mwingine hawezi kupata suluhu ya amani kwa mgogoro wake peke yake, anaweza kutafuta usaidizi wa msuluhishi ambaye atasaidia kuufikia upande mwingine na kutafuta njia za kutatua tofauti zao. Mtu anaweza kuchagua kwenda kwenye usuluhishi na au bila mwanasheria kulingana na aina na ugumu wa tatizo. Mtu anaweza kushauriana na wakili kila wakati kabla ya kukamilisha makubaliano ili kuhakikisha kuwa uamuzi uliofikiwa ulifanywa kwa ukamilifu na haki zote zinalindwa.

Wakati mwingine wasuluhishi watapendekeza njia ya kuchukua katika jaribio la kufikia uamuzi kwa wakati. Usuluhishi unaweza kutumika katika migogoro mingi, kuanzia migogoro kati ya watumiaji na wafanyabiashara, wamiliki wa nyumba na wapangaji, waajiri na wafanyakazi, walipa kodi na ofisa wakodi au migogoro migumu ya kibiashara au masuala ya kuathiriwa kibinafsi. Usuluhishi unaweza pia kutumika katika hatua yoyote ya mgogoro, kama vile kuwezesha utatuzi wa kesi inayosubiriwa.

Upatikanaji wa Huduma: Mtu anayefahamu vyema suala lenye mgogoro, Mawakili na watu wengine wamefundishwa kusuluhisha na kwa kawaida hii inafanywa kwa ada ili kujaribu kupata mtazamo wa haki na usiopendelea kuhusu suala lenye mgogoro. Kama sheria, pande zote ziko huru kuchagua msuluhishi wanayemtaka na au taasisi itakayochukua jukumu la kushughulikia mgogoro. Wahusika wanaweza kumchagua msuluhishi ambaye ana ujuzi kuhusu suala la mgogoro wao. Wakati wa kuchagua msuluhishi, mtu anapaswa kuwa na uhakika wa uwezo na kuangalia sifa na kupata taarifa zake.

Sifa za usuluhishii:

• Hukuza mawasiliano na ushirikiano
• Hutoa msingi kwako kusuluhisha mgogoro peke yako
• Ni wa hiari, usio rasmi na rahisi kubadilika
• Faragha na usiri, kuepuka kufichua hadharani matatizo binafsi au ya kibiashara
• Unaweza kupunguza uhasama na kudumishauhusiano unaoendelea
• Huwawezesha wahusika kutokuwa na shaka, kuokoa muda, kupunguza gharama na hofu yakwenda kwenye kesi
• Huwawezesha wahusika kufanya makubaliano yanayokubalika kwa pande zote yaliyolengwa kukidhi mahitaji yawahusika
• Unaweza kusababisha suluhisho lenye faida kwa kila upande